Hai đứa trẻ của Thạch Lam là tác phẩm với cốt truyện nhẹ nhàng, những con người có số phận nghèo khổ ở nơi xóm huyện nghèo xơ xác. Nhưng ẩn sâu trong đó là tâm hồn lạc quan, tin vào tương lai của chị em Liên và những con người nơi đây. Tác phẩm được đưa vào giảng dạy văn học trung học và đề bài Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ thường xuyên đưa vào kiểm tra, thi cử. Để làm được dạng đề này, các em hãy đọc thêm bài phân tích dưới đây nhé.
Bạn đang đọc: Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ chính xác
Văn mẫu Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ
Mở bài Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ
Thạch Lam là nhà văn hiện thực lãng mạn, những tác phẩm của ông không xây dựng tình huống truyện cao trào, có thắt nút mà thường nhẹ nhàng, đặc sắc. Đặc biệt, Hai đứa trẻ của Thạch Lam là tuyệt phẩm để đời với nghệ thuật vô cùng đặc sắc. Tác phẩm mà truyện không như không có truyện, rất đời, rất thực nhưng không sử dụng cao trào, thắt nút mà là những cảm xúc man mát, những suy nghĩ sâu sắc tạo nên sự khác biệt. Trong đó phải kể đến nghệ thuật sử dụng ánh sáng và bóng tối đã vẽ lên bức tranh về cuộc sống con người chân thật, một chi tiết đắt giá thể hiện tư tưởng và nội dung tác phẩm.
Thân bài
-
Tác phẩm với hình ảnh bóng tối
Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ – Ngay mở đầu tác phẩm là hình ảnh buổi chiều tà, ánh mặt trời đỏ rực như lửa và những đám mây như hòn than sắp tàn. Sau đó, bóng tối ập đến rất nhanh. Cửa hàng bắt đầu hơi tối, tối và chìm trong bóng tối. Bóng tối ngập dần lên đôi mắt của Liên. Đi theo cốt truyện, chúng ta sẽ thấy tác giả sử dụng hình ảnh bóng tối để miêu tả cuộc sống nơi phố huyện chiều tàn,nghèo xơ xác và buồn man mác. Không gian bóng tối không chỉ len lỏi ở chợ mà nó bắt đầu len ra khắp con đường, khu phố.
Mở đầu tác phẩm bằng hình ảnh của chiều tàn và bóng tối dường như báo hiệu cho những cuộc đời cũng không mấy sáng sủa. Thạch Lam không chỉ miêu tả bóng tối của thiên nhiên mà còn tập trung vào con người. Bóng tối nơi xóm huyện nghèo báo hiệu cho những cuộc đời buồn của những con người nơi đây. Đó là hình ảnh của những đứa trẻ nghèo nơi xóm huyện tìm lục rác ở chợ, xem có gì ăn được không. Chúng nhặt nhạnh bất kì những thứ gì có thể dùng được của những người bán hàng để lại. Trời nhá nhem tối xuất hiện hình ảnh mẹ con chị Tí lỉnh kỉnh đủ thứ đồ đạc, nhưng bán từ sáng đến tối, từ sớm đến muộn cũng không đủ ăn. Ngày chị mò cua bắt tép, tối đến dọn hàng nước dưới gốc cây nhưng để bán cho ai? Chị chả kiếm được bao nhiêu nhưng vẫn phải làm. Rồi hình ảnh của bà cụ Thi già hơi điên, vẫn mua rượu hàng Liên và ngửa cổ uống ừng ực một hơi sạch cạn, chép miệng vừa đi vừa lần ruột tượng trả tiền. Trễ hơn một chút là gánh phở Bác Siêu, mùi thơm nức, nhưng ở cái huyện này thì đây là món quà xa xỉ lắm, nhiều tiền và hai chị em Liên không bao giờ mua được. Góp thêm vào những mảnh đời nơi phố huyện là hình ảnh của gia đình bác xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau trắng trước mặt nhưng cũng ế khách, chưa ái ghé nghe và cho tiền.
Chỉ bấy nhiêu hình ảnh thôi cũng thấy cuộc sống nơi phố huyện tràn ngập bóng tối không chỉ là bóng tối của tự nhiên, của cuộc đời những con người. Mỗi người có một số phận riêng, nhưng họ đều chung những cảnh ngộ nghèo khó, buồn, xơ xác. Thạch Lam thật tài tình khi sử dụng bóng tối của không gian để vẽ lên những cảnh đời nghèo khổ, để càng khiến cho người đọc cảm thấy nơi phố huyện ấy đã tàn nay còn tàn hơn.
-
Tác phẩm với hình ảnh ánh sáng
Phân tích ánh sáng và bóng tối trong hai đứa trẻ – Đối lập với hình ảnh bóng tối ở đầu tác phẩm đó là ánh sáng của không gian và niềm tin con người. Đó là hình ảnh ánh sáng nhỏ nhoi qua từng khe cửa, qua ánh đèn le lói. Đây chính là cái hay cái độc đáo trong nghệ thuật của Thạch Lam, nghệ thuật dùng ánh sáng để miêu tả bóng tối.
Sự xuất hiện của ánh sáng mang lại cho không gian tươi sáng hơn, có điểm nhấn và cuộc đời con người cũng rộng mở hơn. Đầu tiên phải kể đến ánh sáng lấp lánh của những ngôi sao và những đom đóm lập lòe. Trên cao là thế, dưới đây là ánh sáng của ngọn đèn chị Tí, ánh sáng từ bếp lửa bác Siêu, và những ánh sáng lọt qua liếp cửa của những ngôi nhà. Ánh sáng nơi phố huyện nghèo thật nhỏ, le lói và yếu ớt khiến cho Liên nhớ đến vùng sáng rực rỡ lấp lánh của Hà Nội mà trước đây Liên ở. Thứ ánh sáng khác hoàn toàn với ánh sáng nơi đây. Đặc biệt, ánh sáng từ doàn tàu là ánh sáng thực sự, ánh sáng của hạnh phúc khiến cho còn người nơi đây luôn mở tưởng, hi vọng nhưng không biết khi nào mới trở thành hiện thực. Giữa cái bóng tối của cuộc đời, của bóng đêm, ánh sáng dù là tự nhiên hay nhân tạo đều như vẽ ra những vạch đích nhất định của nhân vật phụ.
Đi sâu vào phân tích ánh sáng từ đoàn tàu tới, thứ ánh sáng mà Liên cũng như mọi người nơi đây chờ đợi từ rất lâu. Cả không gian còn ngập trong màn đêm bỗng nhiên rực sáng bởi ánh sáng nhân tạo từ đoàn tàu, những ánh đèn lấp lánh chói lòa, sang trọng ở các khoang hạng sang. Ánh sáng của đoàn tàu không chỉ là ánh sáng của đèn điện mà nó là ánh sáng của hi vọng, của tương lai.
Với Thạch Lam, bóng tối vừa mang ý nghĩa biểu tượng cho cuộc sống tù đọng, nghèo nàn, bế tắc quẩn quanh nơi phố huyện, nhưng chính bóng tối lại làm nổi bật lên phông nền của ba thứ ánh sáng: Đó là ánh sáng nơi phố huyện với những vầng sáng le lói, nhỏ , hột sáng… tượng trưng cho những số phận mỏi mòn của những người dân nơi đây. Ánh sáng thứ hai là ánh sang trong tâm tưởng của Liên về một Hà Nội rực sáng tượng trưng cho quá khứ và cũng là tương lai, mơ ước của đứa trẻ. Ánh sáng thứ ba là ánh sáng của đoàn tàu tượng trưng cho tương lai, hi vọng, là cầu nối thức tỉnh cho những con người sống ở tỉnh lẻ, khao khát vượt lên số phận.
Hình ảnh ánh sáng và bóng tối được Thạch Lam đặt trong nội tâm tinh tế của Liên để thấy rõ giá trị mà nó mang lại. Đây không phải là bóng tối thực và cũng không phải là ánh sáng thực mà đó là biểu tượng cho giá trị thèm khát được chiếu sáng, được thay đổi của hai đứa trẻ và của người dân nơi đây. Đây cũng là tấm lòng của nhà văn đối với cuộc sống tăm tối, nghèo khổ của người dân nơi phố huyện nghèo. Tác giả thổi vào tác phẩm ánh sáng của hi vọng để cứu vớt cuộc đời và tâm hồn họ. Tâm hồn chai sạn vì nghèo đói sẽ trở nên mơi mẻ, nhiều hi vọng hơn vào cuộc đời, ở ngoài kia phố huyện là một thế giới mới nhiều ánh sáng rực rỡ, hi vọng và hạnh phúc hơn rất nhiều.
Kết bài
Thông qua nghệ thuật đặc sắc sử dụng hình ảnh ánh sáng và bóng tối, Thạch lam đã khắc họa thành công về cuộc sống nghèo khó nơi đây cũng như ước mơ khát vọng vượt khỏi không gian tù túng, nghèo khổ. Lúc đầu hi vọng chỉ là những ánh sáng yếu ớt, le lói, hột sáng sau đó là ánh sáng rực rỡ, hoành tráng của đoàn tàu để thấy khát vọng của những con người nơi đây ngày càng lớn, và những người trẻ như Liên thì chắc chắn sẽ vượt qua được số phận, sẽ tìm được cho mình một cuộc sống nhộn nhịp, thú vị và hạnh phúc hơn nhiều.
>> Xem thêm: Dàn ý phân tích nhân vật liên trong hai đứa trẻ đầy đủ và chính xác nhất
