Để hoàn thành tốt chương trình Ngữ văn lớp 9, các bạn học sinh không thể bỏ qua bài thơ Vội vàng phân tích hay dưới đây. Với các luận điểm, luận cứ được chia rõ ràng, các bạn có thể dễ dàng theo dõi và tham khảo, giúp bài viết của mình trở nên hấp dẫn và sâu sắc hơn.
Bạn đang đọc: Bài thơ Vội Vàng Phân tích hay nhất 2021
Mỗi người sinh ra đều có những quan niệm sống không giống nhau. Có người yêu thích cuộc sống xô bồ, gấp gáp. Có người lại thích sự thanh tĩnh, yên bình. Với Xuân Diệu, cuộc sống luôn căng tràn sự sống nhưng vẫn luôn hàm chứa những mất mát. Bởi vậy đòi hỏi con người không được sống chậm. Và tác phẩm Vội vàng phân tích dưới đây sẽ giúp độc giả hiểu hơn về cuộc sống trong suy nghĩ của Xuân Diệu.
Mở bài bài viết Vội vàng phân tích
Xuân Diệu được mệnh danh là “ông hoàng thơ tình”. Ông còn được các nhà phê bình văn học nhận xét là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”. Những tác phẩm của ông luôn nồng nàn, cháy bỏng về tình yêu với đời, với người. Trong đó, có tác phẩm “Vội vàng” là một số những sáng tác tiêu biểu cho ý niệm sống ấy của nhà thơ.
Bài thơ Vội vàng phân tích rút ra trong tập Thơ Thơ, được ông sáng tác trước Cách mạng tháng tám. Thi phẩm này là lời giục giã của nhà thơ trước sự sống. Ông muốn nhắn nhủ tới mọi người rằng hãy sống hết mình, sống trọn từng phút giây. Nhất là tuổi trẻ. Bởi đời người ai cũng chỉ có một lần trẻ. Nó đã trôi qua rồi thì chẳng quay lại được. Vì thế, hãy sống mãnh liệt, sống cuồng nhiệt. Giống như các bạn trẻ bây giờ vẫn hay ví von: “Thanh xuân giống như cơn mưa rào. Mặc dù sẽ bị cảm lạnh, nhưng ai cũng muốn một lần bị ướt mưa”.
Phân tích “Vội vàng” của Xuân Diệu”, độc giả không chỉ nhận ra tình yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu người tha thiết của tác giả mà còn cảm nhận rõ nét sự trăn trở của nhà thơ trước bước chuyển của thời gian. Ông vô cùng yêu cái đẹp, nhưng lại lo sợ nó sẽ tàn phai. Ông ham mê sống, nhưng lại sợ nó chạy mất. Bởi thế, ông phải sống vội vàng, gấp gáp lên để có thể tận hưởng vẹn tròn mọi khoảnh khắc của thời tươi mới.
Thân bài
- Luận điểm 1: Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Ngay từ những lời mở đầu, thi sĩ Xuân Diệu đã dẫn dắt người đọc đến xúc cảm tươi vui, yêu đời trước sự mơn mởn của mùa xuân. Bức tranh thiên nhiên hiện ra thật rực rỡ với ong bướm bay rập rờn, với các loài hoa đua nhau khoe sắc tỏa hương. Một cảnh tượng khiến độc giả cảm thấy căng tràn nhựa sống:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”
Khi Vội vàng phân tích tác này, ta nhận ra có lẽ vì quá mê đắm vẻ đẹp của đất trời mà tác giả muốn “tắt nắng”, muốn “buộc gió”. Những hành động táo bạo chỉ có thể xảy ra trong tiềm thức chứ không thể biến thành hiện thực. Bới nắng và gió là hiện tượng thiên nhiên. Nó vô hình, dù nhà thơ có muốn cầm, nắm, sờ cũng không thể được. Nhà thơ sử dụng điệp từ “tôi muốn” ở đây nhằm nhấn mạnh niềm khao khát mãnh liệt được điều khiển thiên nhiên, được làm chủ tạo hóa của tác giả. Với thể thơ ngũ ngôn, Xuân Diệu như càng khiến thông điệp say đời đến cuồng dại của nhà thơ được cô đọng và đậm đà cảm xúc.
Sở dĩ Xuân Diệu muốn chinh phục vẻ đẹp thiên nhiên ấy bởi thực sự khung cảnh ấy quá lấp lánh. Tất cả được ông vẽ lại bằng những câu tư vô cùng giàu hình ảnh như ong bướm đang đi hút mật, hoa đồng nội thì xanh rì, yến anh thì đang say khúc tình si… Tất cả như một bữa tiệc ngọt ngào, đang chào mời con người tới thưởng thức. Không những thế, mỗi sớm mai ki thức dậy, con người còn được đón chào “thần vui gõ cửa”. Còn gì sung sướng hơn, hạnh phúc hơn khi mỗi sớm mai dậy là niềm vui tới. Đọc đoạn thơ lên bản thân độc giả cũng bỗng thấy mình yêu đời đến lạ. Người đọc như đang được tung tăng trên cánh đồng đầy nắng và gió. Dưới chân là những đám hoa muôn sắc màu, bên cạnh là đàn ong bướm vờn quanh và trên đầu là tiếng chim ca lảnh lót. Không dừng lại đó, ông hoàng thơ tình không quên ví vẻ đẹp của tháng giếng mua xuân “ngon như một cặp môi gần”. Đây quả là một hình ảnh ví von đầy sáng tạo. Cặp môi gần ai cũng có thể tưởng tượng ngay tới cặp môi căng mọng, tuyệt đẹp, tràn đầu sức sống của cô gái đang độ xuân thì. Một ình ảnh vừa thực nhưng cũng chất chứa sự lãng mạn trong tình yêu đôi lứa. Điều này khác với thơ Nguyễn Du. Nếu như đại thi hào lấy cái đẹp của thiên nhiên làm chuẩn mực cho con người thì Xuân Diệu lại ngược lại. Ông lấy cái đẹp của con người để sánh với thiên nhiên.
- Luận điểm 2: Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua
Khi phân tích bài thơ Vội vàng, đến khổ 2, ta nhận ra, Xuân Diệu tha thiết yêu cuộc sống, nhưng ông lại tận hưởng nó thật vội vàng. Dường như càng yêu bao nhiêu ông lại càng không khắc khoải, trăn trở, âu lo bấy nhiêu. Ông hiểu rằng đời người là hữu hạn còn cuộc đời là vô hạn. Ông lo ngại rằng, đời người thật ngắn ngủi, làm sao để tận hưởng hết sự sung sướng của cuộc đời.
“Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trở chẳng hai lần thắm lại
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt…
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…”
Vội vàng phân tích bài thơ, ta sẽ thấy tác giả không phủ nhận mình lo sợ. Ông khẳng định ông sung sướng nhưng vội vàng mất một nửa. Nhà thơ hoài nghi đặc biệt về tuổi thanh xuân, lứa tuổi của nhiều sự bồng bột, lắm đam mê mà cũng nhiều nông nổi. Cái tuổi xuân ấy đã qua đi là không bao giờ có thể lấy lại được. Do vậy nhà thơ biết chắc rằng “Xuân đang tới nghĩa là xuân đang qua/ Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”. Đúng vậy, câu thơ tưởng chừng nghe thật vô lý nhưng hóa ra đó là chân lý nhân sinh hiển nhiên. Xuân ở đây không chỉ nghĩa đen là mùa xuân, mà còn là tuổi xuân. Xuân tới mang theo bao ước mơ, hy vọng. Nhưng xuân tới cũng là mang đi theo bao hoài bão, khát khao. Điều này ai cũng biết nhưng để rút ra được chân lý giản đơn trong từng ấy ý thơ thì không phải ai cũng làm được. Và đặc biệt, không phải ai cũng dám thừa nhận như tác giả Xuân Diệu. Không chỉ thấu hiểu sự đời, nhà thờ còn thể hiện thái độ trách móc tới sự đời éo le ấy. khi con người cứ muốn sống mãi, cứ muốn hoài xuân mãi, nhưng cuộc đời lại không cho phép: “Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn/Nếu tuổi trẻ chằng hai lần thắm lại”. Nếu ai đã từng xem phim Tây Du Ký sẽ càng hiểu hơn thói ham sống này của nhà thơ. Tất cả yêu qoái đều muốn trường sinh bất lão nên mới tìm cách ăn thịt Đường Tăng. Thế nhưng làm sao được! Làm sao sức người, kể cả sức quỷ có thể đọ lại với tạo hóa. Vậy nên nhà thơ chỉ có thể “bang khuâng tiếc cả đất trời”. Trong những câu thơ này, thi sĩ còn vận dụng điệp từ “xuân” 7 lần, phép so sánh “rộng”- “chật”, “non”- “già”, “còn”- “mất”… càng tạo cho mạch thơ trở nên dồn dập, vội vàng Khiến độc giả như bị cuốn theo luồn cảm xúc mạnh mẽ từ tác giả. Tiếp sau đó là hàng loạt những động từ diễn tả sự chi li như tiếc, chia phôi, tiễn biệt, đứt, phai tàn,… kết hợp với cách dùng các dấu chấm than, dấu hỏi… đã khiến bức tranh sự sống bỗng thêm gam màu đau khổ, ảm đảm, âm u đầy tiếc nuối.
- Luận điểm 3: Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Vội vàng phân tích bài thơ ta có thể nhận thấy rằng, đoạn đầu, tác giả giới thiệu tới độc giả một bức tranh phong cảnh tuyệt mỹ. Sau đó, ông gửi gắm chiêm nghiệm cuộc đời qua những nét cọ phác họa thêm vào bức tranh ấy. Và đoạn cuối là những khát khao, những thôi thúc giục giã nhà thơ phải hành động:
“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Đến đây, tác giả không cần giữ ý tứ nữa mà ông nói thẳng luôn vào đề đó là mau đi thôi. Phải nhanh chóng lên thôi, mùa xuân sắp tàn tồi, chiều hôm sắp úa rồi. Bên cạnh lời giục dã còn là đại từ nhân xưng “ta”. Liên tục là những cái ta muốn liên tiếp xuất hiện. Khiến người đọc cảm thấy tác giả như đang ngấu nghiến mọi cảnh sắc thiên nhiên. Nếu như bên trên chỉ mới tắt, buộc thì ở đây đã có sự bạo dạn hơn đó là ôm, riết, thâu… tất cả hành động này không đơn giản là chỉ dùng bằng tay mà còn bằng cả tâm trí. Đặc biệt câu thơ “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi”. Một cách dùng từ độc đáo và vô cùng mới lạ. Thường người ta chỉ dừng lại ở việc hít, cảm nhận qua da thịt vẻ đẹp của thiên nhiên thôi. Nhưng ở đây, tác giả dường như đã nắm được mây, gió và chuẩn bị cắn vào nó. Đúng là chỉ có Xuân Diệu mới có thể sáng tạo ra điều này.
Kết bài
Vội vàng phân tích bài thơ hay nhất của Xuân Diệu, độc giả nhận ra một chân lý sống thật ý nghĩa. Đó là, đã sinh ra trên cõi đời, các bạn hãy luôn sống hết mình, trọn vẹn từng giây phút. Dù là khổ đau, dù là chia ly, lụi tàn thì cũng hãy cứ một lần sống thật ý nghĩa. Để “thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt. Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm”. Mỗi người ai cũng chỉ có thể sống một lần, vì vậy, hãy sống sao cho đến khi rời cõi đời không phải hối tiếc.
