Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam trong chương trình Ngữ văn lớp 11, các bạn sẽ nhận ra đây là một tác phẩm vô cùng đặc sắc. Tác phẩm đã mang đến những thông điệp về cuộc sống hết sức nhân văn và ý nghĩa. Cùng phân tích tác phẩm để cảm nhận sâu sắc hơn nhé!
Bạn đang đọc: Bài văn mẫu phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam
Dưới đây là bài văn mẫu phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam mà các bạn đang tìm kiếm. Với những luận điểm luận cứ rõ ràng đầy đủ và chi tiết, bài văn sẽ là tài liệu tham khảo hữu hiệu. Giúp các bạn học sinh lớp 11 có thể vận dụng vào bài của mình đạt điểm cao nhất.
Phần mở bài chi tiết phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam
Nhà văn Thạch Lam tên thật là Nguyễn Tường Vinh, sau đó đổi thành Nguyễn Tường Lân với bút danh là Thạch Lam. Ông sinh năm 1910 và mất năm 1942. Ông quê gốc ở Hà Nội, trong một gia dình công chức gốc quan nhưng lại trong giai đoạn đất nước trên đà suy sút. Tuổi thơ của Thạch Lam cơ cực, phải lưu lạc nhiều nơi. Sau khi đỗ Tú Tài, Thạch Lam tham gia làm báo cùng anh trai. Sau đó cùng anh tham gia nhóm Tự Lực văn đoàn.
Tác giả Thạch Lam được độc giả biết đến là một trong những nhà văn thiên về tình cảm. Những tác phẩm của ông thường mang những xúc cảm trước các số phận người nghèo khổ, hẩm hiu, bần cùng. Đặc biệt là những người phụ nữ phải chịu nhiều bất công, có cuộc sống lam lũ với những hy sinh thầm lặng trong xã hội cũ. Bên cạnh đó ông cũng có nhiều bài viết tùy bút miêu tả lại những vẻ đẹp của quê hương đất nước như tác phẩm Hà Nội ba sáu phố phường… Mỗi tác phẩm của nhà văn Thạch Lam đều là bức tranh hiện thực độc đáo. Tuy rằng nhân vật không khốc liệt như Lão Hạc, Chí Phèo của Nam Cao, hay có cuộc đời tối tăm như chị Dậu. Nhưng tác phẩm của Thạch Lam vẫn chứa đựng vẻ đẹp tâm hồn và lòng nhân ái.
Các nhân vật trong những tác phẩm của ông, dù trong hoàn cảnh nào vẫn ánh lên lòng nhân ái của người Việt Nam. Và đó cũng chính là tình yêu thương con người của chính tác giả.
Một trong những tác phẩm gắn liền tên tuổi của nhà văn Thạch Lam đó là Hai đứa trẻ. Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam, độc giả sẽ cảm thấy thật phù hợp để thanh lọc tâm hồn mình. Và qua đó, thấy được bức tranh cuộc sống lam lũ của những kiếp người ở phố huyện nghèo.
Chi tiết thân bài
Luận điểm 1: Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn
Mở đầu tác phẩm, nhà văn Thạch Lam đã vẽ nên bức tranh toàn bộ cảnh vật thiên nhiên qua cái nhìn của Liên nơi phố huyện lúc chiều tàn. “Tiếng trống thu không trên cái chợ của huyện nhỏ; từng tiếng một vang xa để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời. Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào. Trong cửa hàng hơi tối, muỗi đã bắt đầu vo ve. Liên ngồi yên lặng bên mấy quả thuốc sơn đen; đôi mắt chị bóng tối ngập đầy dần và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị: Liên không hiểu sao, nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn”.
Bức tranh được khắc họa qua các loại âm thanh như tiếng trống thu không, tiếng ếch nhái ngoài ruộng, tiếng muỗi kêu vo ve. Cùng với đó là những màu sắc và đường nét rõ rệt như “Phương tây đỏ rực như lửa cháy”, “Những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn”, “dãy tre làng cắt hình rõ rệt trên nền trời”. Nhà văn đã phác hoạt bức tranh với những màu sắc âm thanh trầm, mang tới vẻ hoang vu, hẻo lánh. Kết hợp cùng nhịp điệu, nhạc điệu giàu hình ảnh. Tất cả đều tạo nên một bức tranh thiên nhiên tàn tạn và buồn bã. Đồng thời, qua đây độc giảm nhận được sự quan sát tinh tế và tỉ mỉ của nhà văn.
Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam, ngoài bức tranh thiên nhiên lúc chiều tàn. Người đọc còn ấn tượng bởi khung cảnh chợ và hình ảnh con người nơi phố huyện heo hút ấy. Qua cái nhìn của Liên, độc giả thấy lúc chiều buông xuống thì cũng là lúc chợ vãn từ lâu, người đã về hết và những tiếng ồn ào cũng mất. Chỉ còn lại ở chợ là cảnh xác xơ tiêu điều với tất cả rác rưởi với những vỏ thị, vỏ bưởi lá mía, lá nhãn. Lọt thỏm trong cảnh chợ tàn đó là hình ảnh mấy đứa trẻ nghèo đang bới rác tìm kiếm và nhặt nhạnh những thứ còn sót lại của buổi chợ. Tiếp đến là sự xuất hiện của hình ảnh mẹ con chị Tí với gánh hàng nước đơn sơ, vắng khách. Đó là hình ảnh bà cụ Thi hơi điên. Thường đến mua rượu lúc đêm tối rồi thất thểu đi vào bóng tối. Cùng với đó là nhà bác Siêu bán phở, món quà xa xỉ với người dân phố huyện. Đó là gia đình bác xẩm mù. Một gia đình sống bằng lời ca tiếng đàn cùng với lòng hảo tâm của những vị khách qua đường.
Qua cái nhìn của Liên hay chính là qua miêu tả của tác giả Thạch Lam, bức tranh phố huyện với cảnh chợ tàn và những kiếp thật là tiêu điều và nghèo khổ. Toát lên một cảnh sống với những kiếp người hẩm hiu, leo lắt.
Đứng trước cảnh phố huyện lúc chiều về tàn tạ đó, Liên bỗng thấm thía nỗi buồn. Cô không chỉ cảm nhận rõ: “mùi riêng của đất, của quê hương này”, mà còn thương xót cho những đứa trẻ nghèo. Cô tiếc là mình không có tiền mà cho chúng. Liên cũng cảm thấy xót xa trước cảnh sống của mẹ con chị Tí. Dù rất chăm chỉ ngày đêm nhưng nghèo vẫn hoàn nghèo. Dù hơi sờ sợ nhưng Liên vẫn dành sựu xót xa trước số phận của bà cụ Thi đi. Có thể khẳng định, Liên là một cô bé có lòng trắc ẩn. Cô nhạy cảm, tinh tế và có lòng thương người. Qua nhân vật Liên, độc giả cũng cảm nhận được đó chính là tâm tư, tình cảm của nhà văn Thạch Lam.
Luận điểm 2: Bức tranh phố huyện lúc đêm khuya
Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam, chúng ta không thể không phân tích bức tranh phố huyện lúc đêm khuya. Đó là sự đối lập giữa “bóng tối” với “ánh sáng”. Tác giả Thạch Lam đã sử dụng bóng tối để làm nổi bật ánh sáng. Nhà văn đã vẽ một bức tranh phố huyện ngập chìm màn đêm. Đó là “Đường phố và các ngõ con dần dần chứa đầy bóng tối”. Đó là “Tối hết con đường thẳm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng càng sẫm đen hơn nữa”. Có thể nói, bóng tối đã ngập tràn, bủa vây lấy cả phố huyện. Nó như nuốt chửng con người và mọi cảnh vật nơi đây. Nếu như bóng tối mạnh mẽ ngập tràn khắp nơi thì ánh sáng lại nhỏ nhoi, hiếm hoi. Đó chỉ là những khe sánh, quầng sáng, chấm lửa nhỏ, hột sáng… phát ra từ cuộc sống của mọi người nơi đây. Điều đó chính như là ánh sáng le lói, yếu ớt của những kiếp người nghèo khổ nơi phố huyện, nó giống như kiếp người bé nhỏ sắp tàn lụi trong đêm tối tàn bạo của xã hội cũ.
Bức tranh phố huyện lúc đêm khuya không chỉ ám ảnh độc giả bởi hình ảnh bóng tối và ánh sáng mà còn ở những kiếp người nghèo khổ. Đó là một cuộc sống nhàm chán, lặp đi lặp lại của nhà chị Tí với gánh hàng nước vắng khách, của bác Siêu với gánh phở xa xỉ, với gia đình bác Xẩm “ngồi trên manh chiếu rách, cái thau sắt để trước mặt”, “Góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu bật trong im lặng”. Trong khi Liên và An thì nhàm chán với việc trông coi cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu, đơn sơ.
Không chỉ việc làm lặp đi lặp lại mà những suy nghĩ cũng lặp đi lặp lại. Những suy nghĩ cũng lặp đi lặp lại hằng ngày của Liên như mong có người mua hàng. Và mọi người vẫn giấu trong mình những ước mơ thầm kín “chừng ấy người trong bóng tối dang mong đợi một cái gì tươi sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ”. Thật là một cuộc sống đơn điệu, luẩn quẩn, nhàm chán, bế tắc và không lối thoát. Ở bức tranh này, nhà văn đã sử dụng giọng văn tha thiết, chậm buồn. Nhằm thể hiện niềm cảm thương sâu sắc của nhà văn Thạch Lam với những số phận hẩm hiu, kiếp người nghèo khổ.
Luận điểm 3: Hình ảnh chuyến tàu và tâm trạng đợi của chị em Liên
Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam, độc giả còn không thể nào quên hình ảnh và tâm trạn của hai chị em Liên khi đợi chuyến tàu đêm. Hai chị em không phải thức chỉ vì để bán hàng mà thức để được nhifnt hấy chuyến tàu đêm đi qua. Bởi đó chính là hoạt động cuối cùng của đêm khuya. Khi đoàn tàu xuất hiện, Liên trông thấy “ngọn lửa xanh biếc”. Tiếp đến, hai chị em Liên nghe thấy tiếng xe rít mạnh vào ghi, tiếng dồn dập rập rình của tàu trên đường ray. Và khi tàu đến hai chị em say sưa ngắm nghía những toa tàu có đèn sáng trưng, chiếu tỏa xuống cả đường đi. Hai chị hau háu nhìn ngắm những toa hạng sang với lố nhố người, với các của kính sáng với những đồng và kền lấp lánh. Và khi tàu lướt qua, đi nhanh như cơn gió, để lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt, cùng chấm xanh của chiếc đèn xanh treo trên toa sau cùng. Và cuối cùng là xa mãi khuất sau rặng tre. Có thể nói, hình ảnh đoàn tàu xuất hiện cùng âm thanh nhộn nhịp và ánh sáng rực rỡ như mang phố huyện nghèo của Liên một thế giới khác. Đó chính là thế giới mà không chỉ Liên mà cả những người dân phố huyện luôn ao ước.
Phần kết bài chi tiết phân tích Hai đứa trẻ
Kết bài của phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam, độc giả khái quát lại những nét nghệ thuật đặc sắc đã làm nên thành công của tác phẩm. Đó là một tác phẩm hiện thực lãng mạn với những câu văn nhẹ nhàng nhưng vô cùng sâu lắng.
Tác phẩm Hai đứa trẻ là truyện ngắn tiêu biểu, đăng trưng cho phong cách văn chương của nhà văn Thạch Lam. Qua tác phẩm, người đọc nhận thấy một văn phong trong sáng, giản dị nhưng đầy suy tư và triết lý. Sau bức tranh phố huyện nghèo cùng những con người có số phận hẩm hiu là một tình thương xót bao la của tác giả. Có yêu người lắm, có quan sát tinh tế lắm nhà văn mới phác họa nên một bức tranh chân thực và nhân văn đến vậy!
