Với soạn bài Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả Ngữ văn lớp 6 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi, lập dàn ý chi tiết từ đó dễ dàng viết được đoạn văn ghi lại những cảm nghĩ của mình về những bài thơ đã học và sử dụng được các yếu tố tự sự, miêu tả trong đó.
Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả trang 40-41
ĐỊNH HƯỚNG
a) Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả là nêu lên những suy nghĩ và rung động của em về bài thơ đó. Đoạn văn có thể chỉ nêu cảm xúc về một chi tiết nội dung hoặc nghệ thuật của bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả mà em có ấn tượng và yêu thích.
b) Để viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả, các em cần chú ý:
– Đọc kĩ để hiểu bài thơ, chú ý các yếu tố tự sự, miêu tả và tác dụng của các yếu tố này trong việc thể hiện nội dung.
– Lựa chọn một yếu tố về nội dung hoặc nghệ thuật trong bài thơ mà em thấy ấn tượng, yêu thích.
– Viết đoạn văn nêu rõ: Em thích nhất chi tiết, yếu tố,…nào trong bài thơ? Vì sao?
2. Thực hành
Bài tập: Em hãy viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về một trong các bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả đã học (“Đêm nay Bác không ngủ”, “Lượm”, “Gấu con chân vòng kiềng”).
Em chuẩn bị làm bài theo các bước dưới đây:
– Chuẩn bị
– Tìm ý và lập dàn ý
– Viết
– Kiểm tra và chỉnh sửa
a) Chuẩn bị
– Xem lại nội dung văn bản Gấu con chân vòng kiềng: Kể về một con gấu con có cái chân bị vòng kiềng và bị mọi người chê bai về cái chân đó và cách mà gấu con trở nên tự tin hơn nhờ chính điểm yếu của mình.
– Chú ý các yếu tố tự sự, miêu tả trong bài thơ và tác dụng:
Những yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản:
- Gấu con đi dạo trong rừng nhặt quả thông bị quả rơi trúng đầu nên ngã.
- Sáo, đàn thỏ trêu chọc chân vòng kiềng của gấu.
- Gấu về nhà mách mẹ và được mẹ khuyên nhủ.
- Gấu luống cuống, vướng chân và ngã nghe cái bộp.
- Gấu con, gấu mẹ, gấu bố đều có chân vòng kiềng.
→ Tác dụng: Khiến người đọc thấy rõ được quá trình gây dựng sự tự tin trong người gấu con.
b) Tìm ý và lập dàn ý
– Tìm ý cho đoạn văn bằng cách trả lời các câu hỏi như:
+ Em thích chi tiết nội dung hoặc yếu tố nghệ thuật nào trong bài thơ Gấu con chân vòng kiềng? Em có thích các yếu tố, tự sự, miêu tả trong bài thơ này không? Vì sao em thích?
- Em thích cách gấu con gây dựng sự tự tin trong mình và các yếu tố tự sự, miêu tả trong bài thơ vì chúng giúp em thấy rõ hơn quá trình mà gấu con đối mặt với những lời chê bai của mọi người xung quanh để trở nên tự tin hơn, điều đó không hề dễ dàng, không phải ai cũng làm được.
+ Bài thơ gợi cho em những suy nghĩ và cảm xúc gì?
- Tác giả khắc họa chú gấu con hồn nhiên, tinh nghịch, có phần hơi hậu đậu nhưng dũng cảm có cái nhìn lạc quan và trở nên mạnh mẽ, tự tin hơn nhờ chính khuyết điểm của mình.
- Đó là hình tượng chúng ta cần học hỏi, khi đối mặt với những lời nhận xét chê bai không hay về mình hãy dũng cảm đối diện với nó và tìm cách giải quyết vấn đề, biến điểm yếu trở thành điểm mạnh và điều đặc biệt ở bản thân mình.
– Lập dàn ý đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về bài thơ theo gợi ý sau:
+ Mở đoạn: Nêu tên bài thơ, tác giả và cảm nghĩ chung của em về bài thơ Gấu con chân vòng kiềng.
Bài thơ Gấu con chân vòng kiềng của tác giả U-Xa-Chốp người Nga, đây là một bài thơ vô cùng có ý nghĩa, Kể về một con gấu con có cái chân bị vòng kiềng và bị mọi người chê bai về cái chân đó và cách mà gấu con trở nên tự tin hơn nhờ chính điểm yếu của mình.
+ Thân đoạn: Chỉ ra nội dung hoặc nghệ thuật cụ thể của bài thơ khiến em yêu thích hoặc có nhiều cảm xúc, suy nghĩ
- Về nội dung: Kể về một con gấu con có cái chân bị vòng kiềng và bị mọi người chê bai về cái chân đó và cách mà gấu con trở nên tự tin hơn nhờ chính điểm yếu của mình.
- Về nghệ thuật: tác giả sử dụng nhiều từ láy, lối thơ tự sự, sử dụng nhiều hình ảnh gần gũi quen thuộc với trẻ thơ tạo sự hồn nhiên, gần gũi.
- Về hình thức: Bài thơ sử dụng nhiều yếu tố tự sự, miêu tả phù hợp với việc thể hiện nội dung của bài thơ, các biện pháp nghệ thuật như sử dụng nhiều từ láy góp phần tô đậm vẻ hồn nhiên, tinh nghịch, hậu đậu của gấu con và quá trình gấu con lột xác trở nên tự tin nhờ khuyết điểm của chính mình.
+ Nêu các lý do khiến em yêu thích bài thơ
- Nội dung bài thơ gợi cho em những bài học là chúng ta không nên trêu chọc ngoại hình của người khác, nó có thể khiến người bị trêu chọc cảm thấy buồn và tự ti hơn, ngoại hình không phải thứ quyết định nên bản chất của mỗi con người.
- Về nghệ thuật tác giả đã sử dụng các từ láy, hình ảnh sinh động, gần gũi, các biện pháp tu từ ẩn dụ, cách gieo vần phù hợp…tạo sự quen thuộc, gần gũi với các bạn nhỏ.
+ Kết đoạn: Khái quát lại cảm nghĩ của bản thân về ý nghĩa của bài thơ
Bằng lời thơ giản dị, gần gũi, tác giả đã thể hiện thành công hình ảnh chú gấu con tinh nghịch, vụng về nhưng vô cùng trong sáng, dũng cảm và những bài học để gấu con trở nên tự tin hơn vào bản thân mình.
c) Viết
– Viết đoạn văn theo dàn ý đã lập. Chú ý khai thác các yếu tố tự sự, miêu tả và tác dụng của chúng trong bài thơ, thể hiện và diễn tả cảm nghĩ của em một cách xúc động, trung thực.
d) Kiểm tra và chỉnh sửa
– Đọc lại đoạn văn đã viết, đối chiếu với nội dung ở mục 1: Định hướng và dàn ý ở trên để tự phát hiện các lỗi và biết cách sửa lỗi.
Bài tham khảo:
Bài thơ Gấu con chân vòng kiềng là một tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ U-xa-chốp người Nga. Bài thơ viết về một chú gấu con vô cùng đáng yêu, tinh nghịch nhưng có phần vụng về và hay gặp rắc rối do bị bạn bè trêu chọc về cái chân hình vòng kiềng của mình.
Nhưng sau khi nghe mẹ động viên, khích lệ, gấu con đã tự tin và vui vẻ hơn không còn tự ti vì khuyết điểm của mình nữa. Hình ảnh chú gấu con và những loài vật xuất hiện trong bài thơ chính là ẩn dụ cho con người trong xã hội mọi thời đại. Người đọc có thể thấy được quanh cuộc sống của chúng ta luôn có những người thiếu hiểu biết, thiếu lịch sự luôn đánh giá con người một cách thiếu sót, thiển cận qua ngoại hình chưa được hoàn hảo của họ, gây ra những tổn thương cho người nghe, người bị đánh giá.
Bài thơ nhẹ nhàng, trong sáng và gợi ra nhiều bài học quý giá cho chúng ta về cách cư xử trong cuộc sống. Mỗi người đều có những giá trị khác nhau, chính vì vậy khi đánh giá, nhìn nhận con người hay vấn đề nào đó trong cuộc sống, chúng ta nên xét toàn diện để đánh giá được đúng đắn, tránh làm cho người khác tổn thương. Đồng thời chúng ta học được bài học, khi đối mặt với những lời nhận xét chê bai không hay về mình hãy dũng cảm đối diện với nó và tìm cách giải quyết vấn đề, biến điểm yếu trở thành điểm mạnh và điều đặc biệt ở bản thân mình.
